شعله های آتش در ساعت دو صبح چهارشنبه نوزدهم شهریور، نهم سپتامبر کمپ پناهجویا ن “موریا” در جزیره “لسبوس” یونان را به تلی از خاکستر تبدیل کرد. سیزده هزار ساکنین این کمپ که تنها ظرفیت نزدیک به سه هزار نفر را دارد، همچنان با گذشت چندین روزدر حالی از این سو به آن سو رانده میشوند که از ابتدائی ترین امکانات خورد وخوراک وبهداشت محرومند. این پناهجویان به هر سو که گمان میکنند راهی برای نجات از این فاجعه برایشان موجود است، سرازیر میشوند ولی همه جا با محاصرۀ نیروهای سرکوب دولتی مواجه میگردند. یکهفته پیشتر مقامات یونان به علت شیوع کرونا در کمپ اعلام قرنطینه نمودند واین برای ساکنین این کمپ به معنای واقعی اسارت در زندان بود. همین امر اعتراض وخشم بسیاری از آنان را برانگیخت. ترس از بیماری فضای کمپ را در چنبره خود اسیر کرده بود. مقامات یونان در روز سه شنبه هیجدهم شهریور با معلوم شدن تست مثبت سی وشش نفر اعلام کردند که مقررات قرنطینه ای شدیدتری را به اجراء خواهند گذاشت. و این جواب بیرحمانۀ این مقامات به دلهره وهراس واقعی بزرگترین زندان پناهجویان در اروپا بود.
سالهاست که سازمانهای جهانی فعال در امور پناهجویان در مورد شرایط وخامت بار کمپ های پناهندگی در یونان وبویژه کمپ “موریا” اخطار داده و گزارشات بسیاری منتشر کرده بودند. روز بعد از آتش سوزی در کمپ “موریا” سخنگوی سازمان “پزشکان بدون مرز” بیان داشت که “نمیتوان انسانها رابرای سالیان طولانی در گند وکثافت نگه داشت، تمام حقوق به رسمیت شناخته شده پناهجوئی را از آنان دریغ نمود و اکنون بدون هر گونه سپری در مقابل ویروس کرونا قرار داد وآنگاه تعجب نمود که آنها ساکت نظاره گر این وضعیت فلاکتبار خود باشند”.
این اولین بار نبود که تصاویر خرابه های یونان که نام کمپ پناهندگان را بر آنها نهاده اند با سماجت بینظیری اینجا وآنجا راهی بسوی مدیاها پیدا میکرد. این بار اما شعله های سرکش آتش و آخرین بقایای سوخته شدۀ ستون های فلزی کمپها ویا خاکستر چادرها شباهت غریبی به خرابه های میدان جنگ پیدا کرده بودند. در اروپا تصاویری از اینگونه را در قرن گذشته در سالهای بعد از نابودی فاشیسم هیتلری و به درجاتی در بمبارانهای یوگسلاوی توسط ناتو میشد دید که اکنون به حافظه تاریخی سپرده شده اند. اما در آفریقا وخاورمیانه، در عراق وسوریه، لیبی ویا در افغانستان تصاویری از این نوع تاریخ سپری نشده وهمچنان جاری اند. در این میان کمپ های پناهجویان در یونان عضو اتحادیه اروپا هیچ چیزی درمحنت وبی آیندگی از کمپ های موجود در سوریه، عراق، ترکیه ویا لیبی ندارند. تمام آن دهها و صدها هزار نفری که از میان خرابه های جنگهای نیابتی، قومی ومذهبی و غارت آخرین منابعشان راهی به بیرون یافته و اگر در کمپ های آوارگان در ترکیه به بردگی کشیده نشده وخود را به یونان رسانده باشند، برای چند روزی با این امید که خود را به اروپا رسانده اند سپری میکنند. اما این امید بسیار زود رنگ میبازد واین بار هم سیم های خار دار بدور آنان کشیده میشوند. اینجا بازهم تصاویر دستچین شدۀ در گیری پناهجویان با مرزبانان ترکیه ویونان وپرواز رئیس کمیسیون اتحادیه اروپا با لباسهای جنگی بر فرازشان و اعلام پشتیبانی از دولت یونان باید تصویر “آشوبگرانه” از آنان ارائه دهد تا بتوان به یمن این تصاویر همه مقررات و کنوانسیونهای به رسمیت شناخته شده را لگد کوب کرده و در دل همین تصاویر بخشی از ساکنین جزایر سه گانه “ساموس ، چیوس و لسبوس” را برای مقابله با پناهجویان بسیج نمود.
واکنون بعد از گذشت چهار شبانه روز، سیزده هزار پناهجو بدون هر گونه سرپناه، بدون هر گونه امکانات درمانی، بهداشتی، آب آشامیدنی و مواد غذائی، در محاصره نیروهای انتظامی یونان باید شب را به روز وروز را به شب برسانند. دولت یونان با ارسال نیروهای نظامی بیشتر وماشین های آب پاش بیشرمانه پناهجویان را متهم به آتش کشیدن کمپ نموده واعلام نمود که تصور باطلی است اگربه روایت او این به اصطلاح آشوبگران خیال کنند که بدین وسیله میتوانند از این منطقه خارج شوند.
یکبار دیگر وبرای چندمین بار تماسهای تلفنی صدر اعظم آلمان ورئیس جمهور فرانسه و مقامات اتحادیه اروپا بایکدیگر باید این فریب عمومی را دامن بزند، که گویا در فکر پیدا کردن راه حلی برای این معضل هستند. و گویا افکار عمومی انسانهای با وجدان فراموش میکند که چگونه طرحها یکی بعد از دیگری برای ایجاد سد ومانع جهت ورود پناهجویان به اروپا اجرا میگردند. همه این رایزنی ها وهیاهوها در چند روز گذشته به اینجا انجامید که اعلام کنند که ده کشور اروپائی حاظر شده اند که چهار صد کودک ونوجوان بدون سرپرست را به این کشورهای ده گانه انتقال دهند. یادمان نرفته است که سران اتحادیه اروپا حدود ششماه پیش هم در شرایطی که شیوع ویروس کرونا در بعضی از این کمپ ها آژیر خطر را بصدا درآورده بود، با به اصطلاح سخاوت بی نظیری تعهد کردند که هزار وپانصد کودک بی سرپرست رااز این کمپ ها به کشورهای مرکزی اروپا انتقال دهند. بعد از هفته ها معلوم شد که تنها نزدیک به صد تن از آنان این اقبال را یافتند که نجات یابند. اکنون هم در حالیکه تصاویر سیزده هزار پناهجو با سماجتی بی نظیر راه به مدیا پیدا کرده وبعد فاجعه را در مقابل چشمان همه قرار داده است، ریاکاران به میدان آمده و میخواهند به افکار عمومی بقبولانند که در فکر یک “راه حل اروپائی” هستند. والبته میدانند که با وجود دولتهای راسیستی وپناهنده ستیز در تعدادی از کشورهای اروپائی راه حل واحدی پیدا نخواهد شد، ولی تحت لوای “راه حل اروپائی” دستکم میتوانند آشکارا جامعه را فریب دهند. فراموش نکنیم در شرایطی که طبق آمار رسمی دولت یونان فقط در سه جزیره بیش از چهل هزار پناهجو در کمپ ها بسر میبرند، انتقال چهارصد کودک بدون سرپرست حتی اگر عملی شود، رها کردن آن چهل هزار نفر دیگر به حال خود است و آنهم در شرایطی که همزمان تعدادی از سران اتحادیه اروپا با لاف وگزاف از به اصطلاح ارزشهای اروپائی سخن به میان آورند که گویا در شرایط موجود در کمپ “موریا” لطمه دیده است. به این هوچیگران باید گفت که لازم نبود تا آتش سوزی اتفاق بیفتد تا برخی از شما سران اتحادیه اروپا به این نتیجه برسید که کمپ موریا ودیگر کمپ های یونان توهینی به حقوق بشر و توهینی به همین به اصطلاح ارزشهای اروپائی است. ما اما میگوئیم آنچه که سران اتحادیه اروپا چه در معامله کثیفشان با اردوغان و چه سیاست حفظ قلعه اروپا در بستر نابودی مهاجرین انجام میدهند، به سخره گرفتن تمام ارزشهای انسانی ونمایش بربریتی است که نظم سرمایه داری برجهان استوار کرده است.