فردا پنجشنبه 7 نوامبر برابر با 16 آبان سالگرد انقلاب کارگری روسیه است. 102 سال پیش در چنین روزی درحالی که جنگ جهانی اول که از طرف قدرت های امپریالیستی رقیب، بر سر تجدید تقسیم جهان برپا شده بود و بشریت را با بربریت نوینی مواجه کرده بود، طبقه کارگر و توده های مردم زحمتکش در روسیه تحت رهبری و سازماندهی حزب بلشویک در ادامه نزدیک به دو دهه مبارزات سخت و خونین نه فقط استبداد تزاری، بلکه دستگاه دولتی و سیاسی سرمایه داری حاکم را به زیر کشیدند و حاکمیت کارگران واقشار مردم رنجدیده و تحت ستم را در روسیه مستقر ساختند.
روز هفتم نوامبر سال ۱۹۱۷ در گرماگرم جنگ جهانی اول، حزب بلشویک روسیه با درک سیر رو به رشد شرایط انقلابی در این کشور، خیزش بزرگ کارگران و مردم تحت ستم روسیه را رهبری کرد و طبقه کارگر روسیه طی یک قیام پیروزمند حکومت بورژوایی آن کشور را سرنگون ساخت و قدرت سیاسی را به دست گرفت. کارگران روسیه اعلام کرده بودند که راه برون رفت از دوزخ جنگ، انقلاب است و در واقع هم انقلاب کارگری روسیه از همان روز اول با فرمان صلح، راه رهایی از جهنم جنگ را به روی مردم روسیه گشود.
انقلاب اکتبر، انقلاب اردوی استثمارشدگان علیه نظام بردگی مزدی سرمایه داری، انقلاب بخشی از طبقه کارگر جهانی بود که چرخ های تولید جامعه انسانی بدست توانای او به گردش در آمده، و در عین حال همه محنت ها و ناملایمات بر دوش او سنگینی می کرد.
انقلاب ۱۹۱۷ روسیه برای دومین بار در تاریخ و پس از کمون پاریس در سال 1871، به عنوان نخستین انقلاب کارگری با شعار “همه قدرت در دست شوراها” طبقه کارگر این کشور را در راس و در متن قدرت سیاسی قرار داد. حکومت شوراها، فورا مالکیت خصوصی بر زمین را لغو کرد و زمین های مالکین و دولت و کلیسا را به مالکیت عمومی در آورد و در اختیار همه زحمتکشان قرار داد. حاکمیت شورایی کارگران به فوریت برابری کامل حقوق زنان و مردان را در همه عرصه های اقتصادی، اجتماعی و خانوادگی به صورت قانون در آورد، مذهب را به طور کامل از دولت جدا و دست کلیسا را از امور دولتی و از جمله دخالت در آموزش و پرورش کوتاه کرد. انقلاب کارگری حق تعیین سرنوشت ملل را در روسیه تحقق بخشید.
این انقلاب و سیاست های کارساز و پیشرو طبقه کارگر روسیه، تاثیر عمیقی بر مبارزات رهایی بخش مردمان تحت ستم داشت و خود سند زنده ای بود دال بر این که طبقه کارگر هیچ گونه منفعتی در بقای هیچ شکلی از اشکال ستم و نابرابری ندارد و پیگیرترین پیشرو راه رهایی از کلیه ستم ها و نابرابری ها است. از این رو گرامیداشت انقلاب کارگری روسیه تنها مختص کارگران آگاه و کمونیست نیست؛ بلکه جای خود دارد که همه توده های تحت ستم و انسان های آزادیخواه و شرافتمند، دستاوردهای این انقلاب را، پیروزی آرمان های خود به شمار آورند و تحقق اهداف عادلانه خویش را در پیروزی انقلاب کارگری ببینند.
درست است انقلاب کارگری در روسیه اتفاق افتاد ولی اهداف و مقاصد این انقلاب جهانی بود. در حزب بلشویک، رهبر و سازمانده انقلاب اکتبر، دهها انقلابی و مارکسیست اروپایی و حتی آسیایی و در این میان از جمله مبارزانی از جنبش انقلابی و کمونیستی آن دوره در ایران نیز پا به پای انقلابیون مارکسیست روسی مبارزه کرده و در رهبری و هدایت این انقلاب عظیم و شکوهمند شرکت کردند.
شعله های این انقلاب سریعتر از آنچه تصور می شد جامعه روسیه را فرا گرفت. شوراهای مردم همه جا شکل گرفتند، کارگران انقلابی و پیشرو در درون این شوراها پشتیبانی اکثریت مردم روسیه به ویژه سربازان و دهقانان فقیر را کسب کردند و با اتکا به آن، قدرت سیاسی را به دست گرفتند. خصلت دموکراتیک و رادیکال شوراها به سرعت آن را به عنوان یک نهاد حاکمیت در برابر نهادهای رسمی دولت تزاری قرار داد.
این انقلاب ضربه ای جدی به نظام جهانی سرمایه داری وارد آورد، از یک طرف کینه و نفرت همه سرمایه داران و دولت هایشان و شدیدترین واکنش خصمانه آنان را برانگیخت و از طرف دیگر امواج نیرومند آزادیخواهی و عدالت طلبی را در سرتاسر کره زمین به حرکت در آورد. تاثیرات انقلاب کارگری 1917 روسیه در دنیا به قدری بود که بورژوازی غرب از ترس تکرار این انقلاب، به رفرم هایی چون معمول کردن حق رای همگانی برای همه شهروندان منجمله زنان، رایگان اعلام کردن آموزش و پرورش برای همه کودکان، تصویب حق بیمه و بازنشستگی برای سالمندان و کاهش ساعت کار روزانه به ۸ ساعت تن در داد.