اجلاس سالیانه سران کشورهای جی هفت ،آمریکا ، کانادا ، آلمان ، فرانسه ، انگلستان ، ایتالیا وژاپن از روز شنبه بیست وچهارم اوت ، دوم شهریور در شهر بیاریتز در فرانسه آغاز بکار کرد.از زمانی که در سال 1975 میلادی از سوی رئیس جمهور فرانسه وصدراعظم آلمان ایجاد یک ” نشست اقتصادی جهان ” طرح شده و ابتدا مجمع جی شش وسپس جی هفت را پایه گذاردند، هیچ زمانی شکاف در اردوی غرب وجی هفت این اندازه عمیق نبوده است. حتی زمانیکه در اجلاس 2003 شکاف بین آنچه اروپای قدیم خوانده میشود و آمریکا در ارتباط با حمله به عراق موجهای سهمگینی را بر دیواره های جی هفت فرود آورد ولی با وجود این در پایان همان اجلاس صدر اعظم آلمان اعلام کرد که آنها قادر شدند در این زمینه اختلافات را تخفیف دهند.او کسی بود که به مخالفت با شرکت آلمان در جنگ پرداخته و تنشهائی را در مناسبات بین غرب بوجود اورده بود.
این شکافها در همه موضوعاتی که در دستور کار اجلاس گذاشته شده اند ، خود را نمایان میسازند. آنها با چالشهائی نظیر جنگ تجاری، بحران محیط زیست، خروج بریتانیا ار اتحادیه اروپا ، برجام و بحران مهاجرت روبرو هستند. چالشهائی که حتی اقتصاددانهای بورژاوزی در مورد خطرات آنها از جمله رکود اقتصادی و ورود به بحرانی نظیر آنچه از سال 2008 اغاز گشت ، هشدار میدهند.
اگرچه جی هفت برای دوره ای وبه گونه ای بازتاب جغرافیای سیاسی جهان بودند ولی اکنون مدتهاست که کلوپ آنها چنین توازنی را به نمایش نمیگذارد. اینکه چین دومین قدرت اقتصادی جهان در آنجا حضور ندارد ، اینکه روسیه به مثابه قدرتی که بعد از یک غیبت طولانی ناشی از فروپاشی بلوک شرق مجددا به میدان آمده وبدون آن نمیتوان جغرافیای سیاسی خاورمیانه یعنی یکی از بحرانیترین مناطق جهان را شکل داد ، از آن به بیرون رانده شده است و بالاخره هند که جهان سرمایه داری از آن به عنوان بزرگترین دموکراسی جهان نام میبرد ، تنها به عنوان میهمان حضور یافته است، که هر سه اینها نزدیک به نصف جمعیت جهان را در خود جای داده اند ، بیان تغییراتی است که در این فاصله در جغرافیای سیاسی جهان بوجود آمده است.
اکنون دیگر هر کدام از موضوعات کار اجلاس و چالشهای مقابل آنها این جمع را به اجزاء خود تجزیه کرده است.این شکافها از هر اجلاس به اجلاس دیگر عمیقتر میگردند. اگر در اجلاس سال گذشته در کانادا آنها حتی موفق به انتشار یک بیانیه مشترک پایانی نشدند ، امسال دیگر حتی پیش نویسی برای بیانیه پایانی تنظیم نشده است.این فقط اروپا در مقابل آمریکا نیست . فرانسه با تمام نیرو علیه سلطه آلمان در اتحادیه اروپا میجنگد. دولت راسیستی ایتالیا خود را قربانی وحدت آلمان وفرانسه میبیند. بریتانیا آنچنان خود را با اتحادیه اروپا بیگانه میبیند که با انزجار تمام به لحظه های خروجش نزدیک میشود. جنگ لفظی بین رئیس اتحادیه اروپا ونخست وزیر بریتانیا یک روز قبل از تشکیل اجلاس که هردو از شرکت کنندگان در آن هستند ، تصویر واقعی رابطه بریتانیا با اتحادیه اروپاست. تنها نقطه مشترک در میان آنها شاید این باشد که در حالیکه آنها نفوذ اقتصادی خود را در جهان از دست میدهند، در مقابل چین ، جای پای خود را در این حوزه سفت میکند. بیجهت نیست که که از هند واسترالیا نیز دعوت به عمل آمده که در این اجلاس شرکت کنند ، با این امید که شاید آنها بتوانند در جنگ اقتصادی بین غرب وچین ، تکیه گاهی برایشان باشد. حضور نمایندگانی از پنج کشور افریقائی در این اجلاس هم در خدمت همین هدف است. هر کدام از دولتهای جی هفت امیدوارند که که از رهگذر گسترش مناسبات اقتصادی با این کشورهای افریقائی قادر شوند هجوم اقتصادی چین به افریقا را دستکم محدود سازند. در این میان بیش از همه ترامپ خود را در جنگ باچین دیده و خود را مسئول میداند که به مقابله عروج چین برخیزد. این تقابل در جوهر خود از آنجاست که ” آمریکا اول ” ترامپ وباز گشت به ” عظمت گذشته ” بدون مهار چین امکان ناپذیر است.مشکل ترامپ اما این است که جنگ تجاری او علیه چین اقتصاد امریکا را با چالشهای بزرگی روبرو ساخته است. برمبنای گزارش بسیاری از رسانه های عمومی و آمارهای منتشرشده ، وضعیت اقتصادی آمریکا برخلاف آن چیزی است که ترامپ به پایه های اجتماعی خود نوید داده بود. تا جائیکه حتی صحبت از رکود اقتصادی در آمریکا میشود و پائین کشیدن فتیله جنگ تجاری با چین دیگر تابوی چندانی نیست. تأثیرات منفی این جنگ تجاری هر روز بیش از روز قبل براقتصاد آمریکا دیده میشود.بستن ده درصد تعرفه گمرگی بر کالاهای وارداتی از چین با حجم سیصد میلیارد دلار این بار بیش از همه متوجه مصرف کنندگان آمریکائی است. چرا که واردکنندگان این کالاها ، افزایش تعرفه های گمرکی را بر روی قیمت کالاهای مصرفی کشیده و از این طریق این افزایش را به مصرف کنندگان انتقال داده اند. مضافا اینکه اگر درسال 2018 دولت آمریکا جهت جبران خسارات وارده بر دامداران ناشی از افزایش تعرفه های گمرکی مبلغ دوازده میلیارد دلار ترزیق مالی کرد، مجددا در ماه ژوئیه امسال اعلام گشت که یکبار دیگر مبلغ شانزده میلیارد دلار به دامدارام اختصاص خواهد یافت. حتی بخشهائی از صنایع آمریکا نظیر صنایع فولاد سازی که در ابتدا به نظر میرسید برندگان جنگ تجاری هستند ، اکنون با بحران اضافه تولید و پائین آمدن قیمت فولاد روبرو شده و دست به بیکار سازی کارگران زده اند.
سرکشی ترامپ آنچنان است که حتی ماکرون قهرمان نئو لیبرال اروپا مجبور گشته است که در مورد ادامه وضعیت کنونی بویژه در حوزه جنگ تجاری هشدار داده و ابراز امیدواری میکند که بتواند کشورهای جهان را متقاعد سازد تا از جنگ تجاری دست بردارند. مکرون بخوبی میداند که ادامه این جنگ تجاری ، جهان سرمایه داری را با بحرانهای عمیقی روبرو خواهدساخت. او میبیند که جنگ تجاری تا همینجا هم اثرات منفی خود را بر بازار بورس گذاشته است. واو به مثابه یکی از شگردان ممتاز دانشکده سرمایه مالی شامه تیزی برای شنیده زنگ خطر دارد.
شرکت کنندگان در اجلاس بیست اعلام کردند که موضوع اصلی نشست امسال ” مبارزه با نابرابری ” است و این البته یک طنز تلخ و یک دهن کجی آشکار به میلیاردها نفر از ساکنین جهان است که مسببین اصلی نابرابری جهان ، خود را در لباسهای عاریتی قهرمانان مبارزه با نابرابری پنهان میکنند. هیچ چیز مهمتر از این نیست که این لباسهای عاریتی را از تن آنها بیرون کشیده ، جوهر واقعی آنان را آشکار ساخته و جهت پایان دادن به این نظم غیر انسانی گام های اساسی برداشت. بدون تردید تظاهرات دهها هزار نفر در فرانسه علیه اجلاس جی هفت حلقه ای از این گام های اساسی بود.