کومه له سازمان کردستان حزب کمونیست ایران
سخن روز

سرمایه داری زندگی بر روی کره زمین را تهدید می کند

کنفرانس مجازی تغییرات اقلیمی روزهای 22 و 23 آوریل، برابر با دوم و سوم اردیبهشت 1400 به میزبانی دولت آمریکا برگزار شد.

40 رهبر جهان در کنفرانسِ مزبور شرکت داشتند. در این اجلاس، رهبران مذکور از جمله جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا و  شی جین پینگ، رئیس جمهور چین، برای حفاظت از محیط زیست تعهداتی سپردند. یکی از مهمترین تعهدات شروع کردن به کاهش گازهای گلخانهای از هم اکنون تا به صفر رساندن آن در سال 2050 تا 2060 بود. نباید فراموش کرد که اینان بر کشورهایی حاکم هستند که صاحبان سرمایه و دولت های آنها بیشترین میزان کربن را به جو فرستاده و در ایجاد فاجعهِ گرم شدن زمین نقش زیادی داشته و دارند.

در این شرایط رهبران حاکم بر اتحادیه اروپا نیز کوشیده اند در سپردن تعهدات مشابه و توخالی از بقیه عقب نمانند. این اتحادیه پیش از برگزاری کنفرانس مذکور، قانونی را تصویب کرده که بر اساس آن باید انتشار کربن در سال 2030 پنجاه و پنج درصد کمتر از سال 1990 باشد. این قانون مقرر کرده که گاز کربنِ منتشر شده توسط 27 کشورِ عضو اتحادیه اروپا  تا سال 2050 به صفر برسد. اینگونه تعهدات در توافق اقلیمی پاریس در سال 2015 نیز داده شد. در کنفرانس اقلیمی پاریس، که سازمان ملل آنرا سازمان داد، نمایندگان 195 دولت شرکت داشته و توافق نامبرده را تصویب کردند. گزارشِ اخیر سازمان جهانی هواشناسی – از نهادهای تخصصیِ زیرمجموعهِ سازمان ملل متحد نمایانگر این واقعیت است که انتشار کربن تا سال 2020 نه تنها کم نشده، بلکه اضافه هم شده است. البته دولت ها خروج کابیته دونالد ترامپ، رئیس جمهور پیشین آمریکا، از توافق پاریس و مقررات زدایی و میدان دادن به ابر شرکتها در تولید زغالسنگ و نفت در مقیاس وسیع را عامل این وضعیت جلوه میدهند.

ترامپ در اول ژوئن 2017 اعلام کرد که آمریکا، بزرگترین آلاینده جهان، از توافق اقلیمی پاریس خارج میشود. با این تصمیم، متخصصین پیش بینی کردند که نسل کنونی و نسل های آینده با خطرات بیماری ها و مرگ ناشی از بدی آب و هوا به میزان بیشتری روبرو خواهند گردید. آنها نوشتند و توضیح دادند که وضع آب و هوایی بدتر خواهد شد و این اتفاقی است که افتاد. آنها پیش بینی کرده اند که سال 2021 به لحاظ انتشار گاز دی اکسید کربن دومین جایگاه را در کل تاریخ بشری کسب خواهد کرد.

دانشمندان، گرم شدن زمین که از اواسط قرن بیستم مشاهده شده است، را ناشی از گسترش و ازدیاد اثر گاز های گلخانه ای می دانند. این گاز ها، که شامل کربن هم هستند، در میزان طبیعی برای حفاظت از کره زمین در مقابل نور خورشید ضروری می باشند. اما آنها و بویژه کربن در نتیجه استفاده بیش از اندازه از ذغال سنگ، نفت و مشتقات آن نظیر بنزین، گازوئیل و انرژی هسته ای از حد معمولی بسیار بیشتر شده و در نتیجه گرمای زمین به حد خطرناکی بالا رفته است.

گرمایش شدید زمین موجب شد تا توده‌های یخی سریعتر ذوب ‌شوند. گزارش مفصل سازمان جهانیِ هواشناسی، یافته هایی در رابطه با اقیانوس‌ها، خشکسالی، ذوب شدن یخ و سایر پدیده‌های اقلیمی در سال ۲۰۲۰ را ارائه کرد. بر اساس همین گزارش، سطح یخ دریاها در قطب شمال دومین رکورد و پایین ترین سطح یخ ثبت شده را  شاهد بود.  در همین حال میلیاردها تُن یخ در گرینلند و قطب جنوب ناپدید شده و باعث بالا آمدن سطح آب دریا شده اند. سیل شدید در بخش‌هایی از آفریقا و آسیا، مرگ و ویرانگریِ بیسابقه ببار آوردند و به به هجوم ملخ ها در شاخ آفریقا کمک کردند.

در سال ۲۰۲۰ خشکسالیِ شدید در بسیاری از مناطقِ دنیا روی داد و پیش بینی میشود که سال 2021 وضع بدتر خواهد شد. چرا که ابر شرکت های عظیم و دولت های سرمایه داری به راحتی از تولید سوخت های فسیلی و رشد آن دست نخواهند کشید. برای مثال یکی از سرانی که در کنفرانس روزهای 22 و 23 آوریل تعهد سپردند تا با استفاده وسیع از تولید انرژی از باد، آب و موادِ غیر آلاینده از میزان تولید گازهای گلخانه ای بکاهد “شی جین پینگ” بود. دولتِ به اصطلاح کمونیست چین که طبق تعریف باید اولیتش حفظ تندرستی و جان انسان ها باشد در عمل با سوزاندن کوهها زغالسنگ برای صنایع و نیروگاهها و به کُشت دادن سالانه صدها معدنچی در معادن غیر ایمن پس از آمریکا بیشتر ضربه را به محیط زیست و کارگران میزند. اخیراً اداره آمار چین گزارش کرد که این کشور علیرغم وجود پاندمی کرونا در سه ماه اول سال جاری در مقایسه با سه ماهه 2020 هیجده درصد رشد اقتصادی داشته است. مطلعین نوشتند که سرمایه داران و دولت چین به دلیل استفاده بیشتر از زغال سنگ که بسیار ارزان است به این رشد رسیده است.

به خطر افتادن شرایط زندگی در کره زمین، هم به لحاظ مشاهدات و هم به لحاظ بررسی ها و تحقیقاتِ داشمندانِ با وجدان چنان عیان است که نوجوانان در مقیاس میلیونی را به میدان آورده است.  این نوجوانان به رهبری “گرتا تونبرگ” که به تازگی 18 ساله شد، جنبش عظیم “جمعه ها برای آینده” را بنیان گذاشتند. مبارزات این جنبش برای دفاع از محیط زیست در سطح جهان تاثیرگذار بود. این جنبش ادامه مبارزات دانشمندانِ بسیار و توده های مردم برای محافظت از محیط زیست بود. این مبارزات یکی از عوامل مهم و موثری است که سیاستمدارانی چون بایدن و شی جین پینگ را وامیدارد کنفرانس پسِ کنفرانس در مورد اقلیم بگیرند و تعهداتی بسپارند که در سیستم سرمایه داری پیاده کردن آنها عملی نیست.

مارکس جزء نخستین داشمندان انقلابی و متفکری بود که با بررسی عمیق قانومندی های سیستم سرمایه داری، به این نتیجه رسید که اگر نظام سرمایه داری توسط مبارزات کارگری مهار نشده و با یک انقلاب عظیم اجتماعی جای خود را به سوسیالیسم، به عنوان مرحله ماقبل نظام کمونیستی ندهد، سرمایه داری مادر ما زمین را با عواقب دهشتناکی روبرو خواهد کرد. فعالین محیط زیستی که بر اساس نظرات جهانشمول مارکس و انگلس وضع اقلیم در جهان را مورد تحقیق قرار میدهند به این نتیجه رسیده اند که تنها مبارزات متکی به جنبش شورایی کارگران این امکان را بدست میدهد تا به طرز موثری با مشکلات ناشی از محیط زیست مقابله شود.